Taalwandeling #11

Gearmd over straat

Het JAS project van de gemeente Leiden koppelde me aan Anas en zijn gezin. Hij woont met zijn vrouw en 2 zonen in de Hoge Mors. Eerst elke week en nu om de 14 dagen.

Het Taalcafé heeft hij maar een enkele keer bezocht. Eerder gingen we nog wel eens de stad in en dronken koffie op de bovenste verdieping van het oude V&D gebouw. Nu wandelen we door een voor mij volstrekt onbekende wijk. Dat is niet helemaal waar want ik was er een keer eerder op bezoek bij STUV, de voorziening voor de uitgeprocedeerde statushouders. Maar zonder navigatiesysteem had ik het niet gevonden. Ook was ik een aantal keren op bezoek in de Robijnhof waar toen onder meer een groep statushouders was gehuisvest.

Ramadan was extra lastig dit jaar door de coronacrisis. Bijkomend was dat zijn vrouw de net bevallen dochter in Purmerend bijstond en daar logeerde. Na de bevalling bleek ze last van diabetes te hebben en moest voortdurend huilen. Dat alles maakt dat hij in Leiden samen met zijn jongens zelf voor het eten moest zorgen. Gelukkig is zijn vrouw nu weer bij hem in Leiden. Ze heeft last van duizeligheid en heeft de huisarts bezocht. De jongste zoon van 21 begint in september aan een nieuwe mbo-opleiding en ligt om 14.00 uur nog in zijn bed. We praten met handen en voeten en ik begrijp dat die ’s avonds aan de waterpijp zit. Onder normale tijden lopen we soms gearmd over straat en word ik bij het afscheid op mijn hoofd gekust.

Net als altijd oefenen we onderweg. Wa-ter-kip-pe-tje, me-rel, beer. Het verschil tussen een -P- en een -B- hoort hij niet en kan het ook niet uitspreken. Dus lachen we veel. Ik heb de indruk dat hij door louche lieden al in het AZC is benaderd om voor hun taalschool te kiezen. Met de belofte dat hij niet naar school hoefde en de lessen thuis op de pc mocht volgen hebben ze van hem en zijn vrouw via DUO elk 10.000 euro buit gemaakt. Vervolgens zorgde de taalschool ervoor dat ze op basis van 600 uur ‘les’ ontheffing van de inburgeringsplicht kregen. Ze hebben dus niets geleerd. Tegelijkertijd verrast het me welke uitwisseling we kunnen hebben met een minimale vocabulaire. Ik moet het daarbij met name hebben van context, context, context.

We zwerven wat door de wijk en zie tot mijn verrassing dat het oude bejaardenhuis Robijnhof, waar de statushouders uit moesten van de corporatie, niet wordt gesloopt maar wordt gestript. De wijk is vermoedelijk in de zestiger jaren ruim opgezet met vooral flats met veel tussenruimte. Veel van die tussenruimte is in de loop van jaren dankbaar ingevuld waardoor er een merkwaardige hybride samenraapsel van bouwstijlen en stedenbouwkundige opvattingen is ontstaan. In de oorspronkelijke opzet werden auto’s geconcentreerd op parkeerplaatsen en waren de woonstraten autovrij. Bij de meest recent gebouwde watervilla’s ligt de nadruk op het vaarwater en de steiger voor de sloep. Alsof er een titanium implantaat in een wat sjofel gebit is geplaatst.

Aan de buitenkant van de wijk tegen de Rijn aan kan je nog restanten zien van de oude bedrijvigheid. Het moet leuk wonen zijn op soms riante percelen. Er wordt eindelijk gewerkt in het voormalige restaurant de Engelbertahoeve. Er komen exclusieve appartementen in, deels aan het water. Aan het eind van de Hoge Morsweg buigen we af langs de sportvelden om uit te komen bij een parkeerterrein waar zich een aantal rijschoolhouders ophouden. We lopen over een geasfalteerd fiets-/wandelpad met aan weerszijden een brede sloot richting Doctor Lelylaan. Het lijkt me in het donker geen prettige route. We zien de Doctor Lelylaan niet maar horen hem wel. Ik probeer uit te leggen wat een ‘Uitvaartcentrum’ is. Nooit geweten dat er in Leiden zo’n giga flat is gebouwd aan de Agaatlaan. Het blok wordt gerenoveerd en je kunt zien hoe het er gaat uitzien. Het is duidelijk een zeer gemixte wijk met veel niet-Westerse migranten met een gemiddeld laag inkomen. Een oud kantoorpand heeft een bijzonder functie gekregen ‘Divorce Housing’ staat er op de gevel. Het zit vol.

Anas zucht dat er overal grote protesten zijn omdat er 1 zwarte man is gedood in Amerika terwijl er in Syrië duizenden omkomen en er niemand protesteert.

Jaap Glasbergen
Taalvrijwilliger

Omwille van privacy zijn de namen gefingeerd.